Turistička organizacija grada Šapca

O Šapcu

Turističko – geografski položaj

Šabac je jedan od većih i poznatijih gradova Srbije. Nalazi se u severozapadno delu Srbije, na tromeđi Mačve, Pocerine i Posavine, na desnoj obali reke Save. Grad Šabac obuhvata teritoriju od 795 km², 49 katastarskih opština i 52 naselja sa ukupno 122.893 stanovnika. Graniči se sa opštinama: Bogatić, Loznica, Vladimirci i Koceljeva. Prema Šapcu gravitiraju tri mikroregije koje čine njegovo zaleđe: ka zapadu se prostire Mačva, ka jugu Pocerina, ka istoku Posavina. Šabac je posle Beograda najseverniji grad središnjeg dela Srbije. Geografski položaj centaralne tačke Šapca određen je koordinatama 44°46severne geografske širine i 19°14 istočne geografske dužine. Leži na 80 m nadmorske visine i on je ravničarski, nizijski i dolinski grad. Izuzetno je dobro saobraćajno povezan sa svojom okolinom iostalim delovima zemlje.

Najkraća veza sa Bosnom i Hercegovinom se ostvaruje preko drumskih mostova na Drini, kod naselja Badovinci i grada Loznice, a sa Vojvodinom preko dva mosta kod Šapca (drumskog i železničkog), drumskog i pešačkog mosta kod Sremske i Mačvanske Mitrovice.
Teritoriju grada Šapca čine sva naseljena mesta, odnosno područja katastarskih opština koja ulaze u sastav ove jedinice lokalne samouprave. Na teritoriji grada Šapca su zastupljena tri vida transporta: drumski, železnički i rečni. Mrežu drumskih saobraćajnica čine magistralni, regionalni, lokalni i nekategorisani putevi. Magistralni putni pravci koji se ukrštaju na području Opštine su M-19 (Beograd – Obrenovac – Šabac – Loznica – Mali Zvornik) i M-21 (Novi Sad – Ruma (ukrštanje sa autoputem) Šabac – Valjevo – Užice). Koridor X (autoput Beograd-Zagreb, E-70) se nalazi na 29 km od Šapca. Od Beograda, Šabac je udaljen autoputem preko Srema 85 km, kopnom prema zapadu, odnosno 103 km uzvodno rekom Savom. Veza preko Obrenovca kraća za 2 km. Od Novog Sada udaljen je 72 km, od Loznice 53 km, Valjeva 68 km, Sremske Mitovice 43 km. Takođe, Šabac je povezan sa turističkim destinacijama kao što su Banja Koviljača (udaljena je 57 km putem M-19), sa banjom Vrujci (80 km putem M-21), Divčibarama (100 km), kao i sa Rajcem (92 km). Razvijena je i mreža regionalnih puteva, koji povezuju teritoriju grada sa gradovima, opštinama u okruženju i susedskim državama Republikom Srpskom 38 km i Hrvatskom 40 km. Područjem grada Šapca prolazi regionalna železnička pruga Ruma – Šabac – Loznica – Mali Zvornik – Zvornik (Bosna i Hercegovina), sa železničkom stanicom za putnički i teretni saobraćaj. Grad je na plovnom delu reke Save i ima mogućnost uključenja u rečni saobraćajni sistem Srbije i Evrope.

Položaj Šapca u odnosu na reku Savu, uslovio je da grad postane pristanište ravne Mačve i posavsko–pocerskog pobrđa. Rečnom plovidbom, Šabac je povezan sa Beogradom, a dalje plovnim sistemom Dunava u svim podunavskim zemljama. U Šapcu postoji pristanište i slobodna bezcarinska zona. Pristanište na Savi, uz ostale saobraćajne potencijale, samo je potvrda dobrog geoprometnog položaja grada. Sa severa (Vojvodina), kao i sa istoka u grad se dolazi preko drumskom mosta na reci Savi. Rečni saobraćaj se trenutno odvija preko pristaništa nekadašnje gigantske hemijske industrije „Zorka“, čiji se kapaciteti osim za sopstvene potrebe koriste i za pružanje usluga drugim korisnicima koji u robno-transportnom smislu gravitiraju ovom pristaništu. Međunarodni aerodrom „Nikola Tesla“ je udaljen oko 50 km.

Mačva

Mačva, površine 860 km² je najprostranija ravnica u Centralnoj Srbiji. Ograničena je laktastom okukom reke Save, donje Drine i odsekom jugu i Pocerini. Dužina ravnice u meridijanskom pravcu iznosi 33 km, a širina do 27 km. Mačva je kao i Vojvodina deo dna Panonskog basena. Sremsko-mačvansko-semberijsku niziju, između Fruške gore i južnopanonskog odseka, čini dno doline donje Save, koju karakterišu plitka udubljenja, niska uzvišenja iinteresantan hidrografski sistem. Najveći deo Mačve leži na nadmorskoj visini 78-90 m, te visinske razlike retko premašuju 15 m.

Pocerina i planina Cer

Šabačka Pocerina površine 315 km² i Šabačka Posavina površine 312 km², prostiru se južno od Mačve, odnosno južno od Save, do posavo-tamnavske uporedničke grede – na jugu (prema Tamnavi) i do provsko–svileuvske meridijanske grede – na istoku (prema obrenovačkoj Posavini). Dakle, u reljefu oko Šapca, južno od Save, ističu se tri zaravni, takozvano posavsko-pocersko stepenište. Posebnu karakteristiku reljefa šabačke Pocerine i šabačke Posavine čine retki kraški oblici u krečnjačkim oazama. Oni su najčešće predastavljeni površinskim kraškim oblicima vrtačama. Planina Cer sa najvišom tačkom 687 m, viša je za 148 m od Fruške gore koja ima ukupnu visinu 539 m. Cer se uzdiže iznad desne dolinske strane reke Drine, 22 km jugozapadno od Šapca. Cer je ka severu najisturenija ostrvska planina južnog oboda Panonskog basena; niska je planina i uporednički izdužena oko 15 km. Cersko planinsko bilo sastoji se od granita koji je opkoljen škriljcima u njenoj samoj podgorini. Cer je tipično lakolitska i horst – planina.

Reka Sava

Reka Sava je najveći i najvažniji hidrografski objekat. Sava nastaje spajanjem reka Save Dolinke i Save Bohinjke kod Radovljice u severozapadnoj Sloveniji. Sliv reke Save je značajan sliv jugoistočne Evrope, koji obuhvata površinu od približno 97.713 km² što predstavlja 12% površine sliva Dunava. Ona pripada Crnomorskom slivu. Sliv reke Save zahvata šest država: Slovenija, Hrvatska, Bosna i Hercegovina, Srbija, Crna Gora i Albanija. U Srbiju ulazi kod sela Jemena. Sava je treća pritoka Dunava. Dužina reke Save od njenog glavnog izvora u planinama severozapadne Slovenije do ušća u Dunav u Beogradu je 945 km. A dužina kojom protiče kroz Srbiju je 204 km . Sa prosečnim protokom vode na ušću od oko 1.700 m³/s, reka Sava predstavlja vodom najbogatiju pritoku Dunava, sa učešćem od skoro 25% u ukupnom protoku Dunava.

Reka Sava protiče i kroz grad Šabac. Pored tvrđave Stari grad, ona se nalazi na 103 km od ušća u Dunav kod Beograda. Korito Save kod Šapca široko je 620 m, a najšire u svom slivu kod sela Mišar oko 750 m. Najveća dubina u njenom koritu izmerena je uzvodno od Šapca kod sela Hrtkovci i ona iznosi 25 m u vreme visokog vodostaja. Reka Sava najviše vode ima u martu, aprilu i novembru, a najmanje u avgustu i septembru. Na vodostaj reke Save deluje i uspor visokih voda Dunava. Pored velike količine vode, Sava nosi i znatne količine peska i suspendovanog materijala, od kojeg stvara brojne sprudove i ostrava (ade). U njenom koritu, blizu Šapca, nalaze se Drenovačka i Mišarska ada. Od ušća Drine do ušća u Dunav, Sava je dugačka 180,2 km.